...έλεγε ένα παλιό άσμα πρωτοτραγουδισμένο από τη Βίκυ Μοσχολιού. Εγώ το γνώρισα από την παράφραση που του είχε κάνει ο Χάρρυ Κλυν σε ένα από τους καλύτερούς του δίσκους αλλά στις πένθιμες μέρες που ζούμε δεν υπάρχει χώρος να το αναπαράξει κανείς εκτός αν είναι Τσίπρας που πήγε να δώσει αίμα χασκογελώντας.
Θα είμαι ο τελευταίος που θα πει ότι είναι περιττό ένα σύστημα που θα μας σώζει από ένα ανθρώπινο λάθος σαν αυτό που κόστισε άγνωστο ακόμη αριθμό ανθρώπων. Φοβάμαι όμως ότι δε μιλάμε απλά για ένα ανθρώπινο λάθος. Ο συγκεκριμένος σταθμάρχης δε ξέχασε απλά να δώσει εντολή στον κλειδούχο για να μπουν σωστά οι γραμμές όπως άλλωστε παραδέχτηκε και ο ίδιος. Αν ήταν μόνο αυτό η κατάσταση θα σωζόταν από τον ίδιο μετά. Αυτός όμως όπως φαίνεται δεν έλεγξε αν τελικά το τρένο μπήκε στη γραμμή που έπρεπε. Ακόμη και αυτή η παράλειψη θα σωζόταν μετά αλλά αυτός ούτε καν έριξε έστω μια ματιά στο επόμενο δεκάλεπτο στον πίνακα ελέγχου να δει που κινούνται τα τρένα.
Με άλλα λόγια, (θα το επιβεβαιώσουν ειδικότεροι εμού προφανώς) ο άνθρωπος δεν έκανε απλά ένα λάθος όπως όλοι οι άνθρωποι κάποια στιγμή μπορεί να κάνουμε αλλά ΣΤΑΜΑΤΗΣΕ να δουλεύει. Όντως είμαστε στη χώρα που ζούμε κατά τύχη με την ασυνέπεια που χαρακτηρίζει εμάς τους πολίτες πρώτα απ' όλα (δείτε πως οδηγούμε για παράδειγμα) αλλά εάν έφτανε ένα μόνο απλό λάθος ενός σταθμάρχη για να γίνει ατύχημα δεν θα είχε μείνει ρουθούνι. Ακόμη και στους ελεεινούς Ελληνικούς σιδηρόδρομους με την απίστευτη λεηλασία που έχουν υποστεί από διάφορες ομάδες (θυμηθείτε από συνδικαλιστές που φόρτωναν μαύρα βαγόνια ως κλέφτες καλωδίων) αρκεί να ρίξεις μια ματιά σε ένα ρημάδι πάνελ να δεις ότι έχεις 2 τρένα στην ίδια γραμμή και να τα σταματήσεις και ας μην υπάρχει αυτόματο σύστημα ασφαλείας που το μισούν οι λουδίτες που υποκριτικά διαμαρτύρονται σήμερα αλλά στην πράξη θέλουν να ζούμε στον 18ο αιώνα.
Αναφέρθηκα μόνο σε μερικά από τα προφανή που επεσήμαναν και ειδικοί επί του αντικειμένου και επειδή εγώ δεν είμαι δε θέλω να προχωρήσω σε άλλα, όσο προφανή και αν δείχνουν, γιατί αφορούν ανθρώπους που χάθηκαν με τέτοιο τρόπο (π.χ. κόκκινα φανάρια δεν παραβιάστηκαν στην πορεία; Αρκούσε ένα "Βασίλη να φύγω;"). Θα σταθώ όμως (όπως συνηθίζω) στη μεγάλη εικόνα της συλλογικής μας ευθύνης και της νοοτροπία μας που θάβει τα κουσούρια μας κάτω από το χαλί και εμάς τους ίδιους κάτω από το χώμα: Δείτε π.χ. τη συνέντευξη του (συμπαθέστατου κατά τα άλλα) συνταξιούχου του ΟΣΕ που μέσα σε κλάματα αποκάλεσε (έστω ζητώντας συγνώμη) "φουκαρά" το σταθμάρχη που έστειλε τόσο κόσμο στον τάφο και έριξε ευθύνες σε όσους τον έβαλαν μόνο του εκεί αν και είχε εμπειρία μόλις ενός μήνα.
Κοιτάξτε τώρα το στρεβλό συναισθηματισμό που μας διακρίνει: Επειδή είναι συνάδελφος και θα φάει γερή φυλακή για το κακούργημα που έκανε τον βάφτισε φουκαρά. Αυτός που δεν κάνει τη δουλειά του δεν είναι φουκαράς. Είναι στην καλύτερη περίπτωση ασυνεπής/αμελής. Και ας είναι το καλό παιδί της διπλανής πόρτας. Άλλο το ένα άλλο το άλλο. Ο συγκεκριμένος σταθμάρχης παράτησε τη δουλειά του. Ο συγκεκριμένος συνταξιούχος θα έλεγε φουκαρά π.χ. ένα γιατρό που θα σκότωνε το παιδί του (κούφια η ώρα, να είναι όλοι τους καλά οι άνθρωποι) αν παρατούσε ένα χειρουργείο στη μέση;
Μιλάμε για αξιολόγηση στην Ελλάδα αλλά φοβάμαι πως το πρόβλημα δεν είναι απλά αν τυπικά θα ισχύσει εκτεταμένα στο δημόσιο, αυτό κάποια στιγμή θα γίνει και μάλλον σύντομα. Το θέμα είναι πως στην πράξη δε θα την εφαρμόσουμε. Γιατί είμαστε κλασικός ανατολικός λαός με στρεβλό συναισθηματισμό και ας είμαστε ένα κλικ καλύτεροι από τους βορειοανατολικούς γείτονές μας. Δε χρειάζεται κάποιος να έχει δουλέψει σε θέσεις με αξιολόγηση (όπως εγώ και τόσοι άλλοι εκτός στενού δημοσίου τομέα) για να φανταστεί ότι σχεδόν όλοι θα παίρνουν άριστα αβίαστα, μέχρι και αν ποτέ η χώρα αυτή και το εκπαιδευτικό της σύστημα αρχίσει να παράγει υπεύθυνους πολίτες. Ακόμη και τότε ίσως...
Χρειάζεται υπέρβαση ο Έλληνας για να αξιολογήσει σωστά. Μέχρι τότε καλός διοικητής στο στρατό είναι ο χαβαλές που μας αφήνει να κοιμόμαστε στις σκοπιές, καλός διευθυντής είναι αυτός που μας γράφει υπηρεσιακές άδειες για να μην τρώμε μέρες από τις κανονικές, καλός αστυνομικός είναι αυτός που "δε μας γράφει" και κάπως έτσι συντηρούμε ένα χαβαλεδιάρικο σύστημα που ανέχεται το δικό μας χαβαλέ (βέβαια όχι κατ' ανάγκη των αλλωνώνε) μέχρι που σκοτώνουμε ο ένας τον άλλο από (κατ' ευφημισμό) αμέλεια και κόβονται τα γέλια. Για λίγες μέρες μόνο.
Υπό αυτό το πρίσμα όντως είναι αξιοσημείωτα όσα έχει καταφέρει η χώρα, έστω με την καταλυτική επίδραση της Δύσης. Ας ελπίσουμε να ολοκληρωθεί αυτή η στροφή σε αυτή την τελευταία ευκαιρία που έχουμε αντί να ξανακυλήσουμε στο παλιό χάλι που παράγει δράματα σαν αυτό που ζούμε. Πάνω απ' όλα όμως, τι να πει κανείς στους συγγενείς όσων έφυγαν...Κάποιοι από αυτούς μάλλον δε θα το ξεπεράσουν ποτέ αλλά ας ευχηθούμε όλοι να το καταφέρουν. Και κάποια στιγμή να σοβαρευτούμε και να σταματήσουμε να σκοτωνόμαστε. Στο δρόμο, στα τρένα, στα γήπεδα, στα μπαρ και δε ξέρω εγώ που αλλού.
